Diagnose van het roetfilter (DPF)

Door Kaj Albers - 05 apr. 2021

Introductie roetfilter

In 2009 moesten auto voldoen aan de zogenaamde Euro-5 norm. Ten opzichte van de Euro-4 norm hield dit in dat auto’s 80% minder roetdeeltjes uit mochten stoten. De enige manier om dit te realiseren wat het gebruik van een roetfilter.
Een roetfilter is een filter, dat op een dieselmotor aangebracht kan worden, om uitstoot van schadelijke deeltjes te voorkomen. Een roetfilter heet voluit een Diesel Partikel Filter (DPF). Ook moeten benzineauto’s auto’s van bouwjaar 2018 voorzien zijn van een Gasoline Partikel Filter (GPF), of ook wel Otto Partikel Filter (OPF) genoemd.
De uitstoot van roetdeeltjes vervuilen de lucht zijn schadelijk voor de gezondheid. De deeltjes leveren een bijdrage aan de concentratie van fijnstof deeltjes in de lucht.

Hoe ontstaan roetdeeltjes?

De roetdeeltjes ontstaan door een onvolledige verbranding van diesel. Dit kan komen door slechte kwaliteit diesel, een onjuiste inspuitdruk, of een technisch mankement. De uitstoot van roet kan dalen met het gebruik van een goed roetfilter.

De werking van een roetfilter

Een roetfilter, van bijvoorbeeld keramisch materiaal, wordt zo dicht mogelijk bij de motor in het uitlaatsysteem geplaatst. De schadelijk deeltjes van de uitstoot verzamelen zich in het filter. Om ervoor te zorgen dat het filter niet verstopt raakt, worden de afgevangen roetdeeltjes periodiek verbrand. Dit gebeurt, afhankelijk van de auto, tussen de 200 en 1000km. Dit wordt ook wel een regeneratie genoemd. Bij deze automatische regeneratie, geregeld door het motormanagement, wordt de uitlaatgastemperatuur kunstmatig opgevoerd tot minimaal 600 graden Celsius om het roetfilter schoon te branden, vaak geregeld door 2 temperatuursensoren. Bij een automatische regeneratie wordt er meer brandstof verbruikt, door het kunstmatig verhogen van de uitlaatgastemperatuur. Een gemiddeld regeneratieproces duurt zo’n 10 minuten.

Roetfilter verstopt, hoe kan dit en hoe merk ik dit?

Een auto gaat automatisch regenereren als de omstandigheden aan bepaalde voorwaarden voldoen. Als de auto niet aan de voorwaarden voldoet, dan zal de auto niet automatisch regenereren. Dit heeft tot gevolg dat het roetfilter vol komt te zitten met roetdeeltjes en zodoende het roetfilter verstopt raakt. Zodra het roetfilter zo ernstig verstopt is, zal de auto niet meer automatisch kunnen regenereren, ook al wordt aan de voorwaarden voldaan. Het roetfilter lampje op het dashboard zal gaan branden.

Meeste oorzaken die een brandend roetfilter lampje op het dashboard veroorzaken:

  • Korte ritten, waardoor de verbanding niet op gang komt
  • Slechte verstuivers, geen goede inspuiting van diesel, slechte ontbranding
  • Een intern beschadigd roetfilter

Een verstopt roetfilter zal de volgende klachten (kunnen) geven:

  • Storingslampjes op het dashboard
  • Stinkende auto tijdens het rijden
  • Een stijgend oliepeil
  • De auto stottert of schokt
  • Gebrek aan vermogen
  • Zwaar, brommend geluid
  • Er is sprake van overmatige roet/rook

Wil je weten hoe je het roetfilter zelf kan regenereren of hoe dit exact in zijn werk gaat? Kijk dan in ons artikel "Roetfilter regenereren: Alles wat je moet weten".

Doorrijden met een verstopt roetfilter?

Het is absoluut af te raden om door te rijden met een vol roetfilter. De auto zal niet meer goed kunnen functioneren en de sensoren in de auto zullen dit registreren en vervolgens foutcodes gaan aangeven, of erger nog; in de noodloop gaan.

Diagnose roetfilter

Zodra er enig vermoeden is dat het filter verstopt is, dan raden wij aan om een diagnose te doen. Dit kan later hoge kosten voorkomen!
Bij een diagnose kunt u vaststellen wat er exact aan de hand is het met roetfilter. Is de vullingsgraad (load) te hoog, of is er een temperatuur-, of druksensor kapot?

Een juiste diagnose kan hoge kosten voorkomen. Wanneer uit de diagnose blijkt dat een sensor kapot is, kan deze vaak vervangen worden. Als de vullingsgraad van het filter te hoog is, kan een geforceerde regeneratie gestart worden met behulp van een daarvoor geschikt diagnoseapparaat. De auto dient bij een geforceerde regeneratie wel aan een aantal voorwaarden te voldoen, zoals:


  • Voldoende gevulde brandstoftank, met vaak minimaal 50% diesel inhoud
  • Motor op bedrijfstemperatuur

Er mogen geen foutcodes in de roetfiltersysteem aanwezig zijn, anders start de regeneratie niet

Echter, als het roetfilter boven een bepaalde vullingsgraad komt, zal regeneratie simpelweg niet meer mogelijk zijn (zowel rijdend niet meer, als ook niet met het apparaat). Er zijn dan nog twee oplossingen:

  1. Een volledig nieuw roetfilter kopen, installeren en laten inleren via de diagnosecomputer.
  2. Het filter reviseren bij een erkend bedrijf. Afhankelijk van de staat van het filter wordt deze gereinigd of wordt het binnenwerk volledig vervangen, dit is in alle gevallen voordeliger dan een nieuw DPF filter.

Let op: Sommige garagebedrijven bieden, bij problemen van het roetfilter, het verwijderen van een roetfilter (of het leeghalen van het filter) aan als een goedkope en definitieve oplossing. Echter, hiermee voldoet de auto niet meer aan de wettelijke eisen en kunnen andere motorische problemen worden veroorzaakt. Vanaf 2018 geldt dat bij auto’s, waar het roetfilter is verwijderd of onklaar gemaakt is, dat deze auto’s niet meer goedgekeurd worden bij een APK. Het verwijderen van een roetfilter leidt derhalve tot extra kosten, beïnvloedt de verkoop of inruilwaarde van uw auto nadelig en is tevens veel schadelijker voor het milieu.